✨Luật Quốc kỳ và Quốc ca Nhật Bản

, viết tắt là , là luật chính thức quy định quốc kỳ và quốc ca của Nhật Bản. Trước khi luật được công bố vào ngày 13 tháng 8 năm 1999, Nhật Bản về mặt pháp luật không có quốc kỳ hay quốc ca. Nhật Bản lấy cờ , thường gọi là làm quốc kỳ từ năm 1870, bài làm quốc ca từ năm 1880.

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, có kiến nghị chính thức quy định cờ hinomaru và bài Kimigayo là quốc kỳ và quốc ca của Nhật Bản, một phần bởi vì một vị hiệu trưởng ở Hiroshima tự tử do tranh chấp về việc dùng quốc kỳ và quốc ca ở buổi lễ của trường. Năm 1974, Quốc hội Nhật Bản thông qua dự án luật thất bại do sự phản đối của Công đoàn Giáo viên Nhật Bản. Công đoàn Giáo viên Nhật Bản giữ lập trường rằng quốc kỳ và quốc ca gắn liền với quá khứ quân phiệt của Nhật Bản.

Luật Quốc kỳ và Quốc ca được Quốc hội Nhật Bản thông qua vào ngày 9 tháng 9 năm 1999 và được công bố vào ngày 13 tháng 9. Nó là một trong những luật gây tranh cãi nhất vào thập niên 90.

Có nhiều phản ứng trái chiều đối với luật. Một số người Nhật thì tán thành, những người khác thì cảm thấy rằng chủ nghĩa dân tộc đang thịnh trở lại mà phản đối, bởi vì luật được thông qua kịp dịp kỷ niệm Nhật hoàng Akihito lên ngôi. Một vài nước bị Nhật Bản chiếm đóng vào Chiến tranh thế giới thứ hai nhận định rằng chính trị Nhật Bản có chuyển biến hướng bảo thủ. Những văn bản do cơ quan nhà nước ban hành để thi hành luật, nhất là văn bản của Sở Giáo dục Tokyo bị kiện vi phạm hiến pháp Nhật Bản.

Nội dung

Luật Quốc kỳ và Quốc ca quy định cờ Nisshōki là quốc kỳ và bài Kimigayo là quốc ca. Luật có hai phụ lục quy định chi tiết, bao gồm cả thông số kỹ thuật của quốc kỳ và phổ nhạc của quốc ca. Luật không quy định việc sử dụng quốc kỳ hay quốc ca bởi vì không có đủ sự ủng hộ trong Quốc hội, cho nên trung ương và các tỉnh ban hành các văn bản khác nhau.

Quy định đối với quốc kỳ

liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Construction_sheet_of_the_Japanese_flag_no_text.svg|thế=The flag has a ratio of two by three. The diameter of the sun is three-fifths of the length of the flag. The sun is placed directly in the center.|nhỏ|Sơ đồ minh họa vị trí và tỷ lệ kích thước của các yếu tố của quốc kỳ. Phụ lục 1 quy định thông số kỹ thuật của quốc kỳ. Chiều rộng bằng hai phần ba chiều dài. Nền trắng, ở giữa có hình tròn đỏ đường kính bằng ba phần năm chiều rộng. Luật cho phép tiếp tục sản xuất và sử dụng mẫu quốc kỳ cũ có chiều rộng bằng bảy phần mười chiều dài, hình tròn lệch tâm một phần một trăm chiều dài về hướng treo cờ. Luật không xác định sắc thái đỏ nào. Trong lúc Quốc hội thảo luận dự án luật, có kiến nghị dùng màu đỏ son hay dùng màu trong Tiêu chuẩn công nghiệp Nhật Bản. Chính phủ chỉ giải thích là màu đỏ đậm. Năm 2008, Bộ Quốc phòng Nhật Bản ban hành thông số kỹ thuật xác định sắc thái đỏ.

Quy định đối với quốc ca

Phụ lục 2 quy định phổ nhạc và lời của quốc ca. Luật không quy định nhạc hay lời là của ai, nhưng phổ nhạc là của Hiromori Hayashi. Lời viết bằng hiragana. Luật không quy định nhịp hát. Quốc ca cử theo âm giai Dōrieus, nhịp 4/4. Ngày 27 tháng 2 năm 1870, chính phủ Minh Trị chính thức quy định cờ hinomaru là cờ hiệu của tàu buôn và tàu chiến Nhật Bản. Từ năm 1870 đến năm 1885, cờ hinomaru là quốc kỳ. Từ năm 1885 đến 1999, không có quy định cờ hinomaru là quốc kỳ bởi vì chính phủ bãi bỏ tất cả văn bản của cơ quan hành chính cũ để thành lập Nội các mà hiện đại hóa đất nước. Nhưng mà, quân đội Nhật Bản tiếp tục dùng cờ hinomaru để thiết kế các quân kỳ như cờ hiệu của hải quân Nhật Bản. Những lá cờ Nhật khác cũng phỏng theo cờ hinomaru. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, chính quyền chiếm đóng Hoa Kỳ nghiêm ngặt hạn chế việc sử dụng lá cờ.

Kimigayo là một trong những quốc ca ngắn nhất trên thế giới, chỉ có 11 tiết nhịp và 32 chữ. Năm 1869, một vị nhạc trưởng đội quân nhạc diễu binh Ireland đang lưu trú ở Nhật Bản nêu ý kiến với một sĩ quan Nhật rằng Nhật Bản nên có bài quốc ca. Sĩ quan đó tán thành ý kiến, lấy một bài thơ Waka sáng tác vào thời kỳ Heian làm lời và xin vị nhạc trưởng soạn giai điệu. Nhưng mà, chính phủ Nhật Bản không chịu bản quốc ca này bởi vì giai điệu "thiếu sự tôn nghiêm". Năm 1880, Sảnh Nội Cung soạn giai điệu mới. Năm 1888, chính phủ Nhật Bản chính thức quy định bản Kimigayo có giai điệu này làm quốc ca. Bộ Giáo dục quy định các trường công phải cử quốc ca vào các buổi lễ. Nhưng mà, chỉ cử nhạc vào các buổi lễ chính thức, không hát lời.

Bối cảnh lập pháp

Sở Giáo dục Hiroshima yêu cầu các trường sử dụng quốc kỳ và quốc ca ở tất cả các buổi lễ của trường. Nhưng mà, đội ngũ giáo viên ở Trường trung học Sera phản đối dữ dội quy định.

Sự việc khiến cho Thủ tướng Obuchi Keizō khởi thảo dự luật quy định cờ Hinomaru và bài Kimigayo là quốc kỳ và quốc ca của Nhật Bản. Ý định của ông là công bố luật vào năm 2000, nhưng Chánh Văn phòng Nội các Nonaka Hiromu khuyên ra luật vào tháng 11 năm 1999 cho kịp dịp kỷ niệm tròn 10 năm Nhật hoàng Akihito lên ngôi.

Đã có nỗ lực quy định cờ Hinomaru và bài Kimigayo làm quốc kỳ và quốc ca trước đó. Năm 1974, Thủ tướng Tanaka Kakuei có ý thông qua luật chính thức quy định quốc kỳ và quốc ca, một phần để tranh thủ những cử tri bảo thủ. Tanaka muốn học sinh treo cờ và đọc Chỉ dụ Giáo dục của Thiên hoàng Minh Trị vào mỗi buổi sáng. và gắn liền với chủ nghĩa quân phiệt trước Chiến tranh thế giới thứ hai. Tuy gần như toàn bộ người dân Nhật Bản đều biết chữ, nhiều học sinh không biết bài Kimigayo là gì hay cách hát. Tanaka đẩy dự luật qua Quốc hội thất bại.

Lập trường của các đảng

Ủng hộ

Đảng Dân chủ Tự do và Đảng Tự do là hai đảng bảo thủ chính ủng hộ dự luật. Hai đảng cho rằng người dân Nhật Bản đã chấp nhận cờ Hinomaru và bài Kimigayo là quốc kỳ và quốc ca, cho nên Quốc hội không được làm trái ý dân.

Phản đối

Đảng Dân chủ Xã hội và Đảng Cộng sản phản đối dự luật bởi vì cờ Hinomaru và bài Kimigayo gắn liền với thời kỳ chiến tranh và chính phủ không chịu tổ chức trưng cầu dân ý. Đảng Cộng sản muốn có quốc kỳ và quốc ca mới tượng trưng sự dân chủ và hòa bình của Nhật Bản.

Đảng Dân chủ Nhật Bản

Đảng Dân chủ Nhật Bản giữ lập trường rằng phải ủng hộ dự luật bởi vì người dân Nhật Bản đã công nhận cờ Hinomaru và bài Kimigayo là quốc kỳ và quốc ca, nhưng cũng thừa nhận rằng các trường sẽ gặp khó khăn thi hành luật và các nhóm tiến bộ sẽ biểu tình phản đối. Ngày 16 tháng 7, Đảng Dân chủ kiến nghị sửa dự luật không quy định bài Kimigayo là quốc ca. Nếu sửa đổi bị bác bỏ thì các đảng viên được tùy ý biểu quyết. Chính phủ bác bỏ tất cả các kiến nghị sửa đổi.

Dư luận

Tờ The Japan Times tiến hành cuộc thăm dò ý kiến về dự luật ở Tokyo, Osaka và Hiroshima. Cứ 10 người thì 9 người ủng hộ cờ Hinomaru là quốc kỳ, 6 người ủng hộ bài Kimigayo là quốc ca. Người dân trả lời rằng cờ Hinomaru là quốc kỳ của Nhật Bản và nên dạy về lịch sử của quốc kỳ, nhưng một số người không tán thành bài Kimigayo. Có người trả lời nên lấy bài Hoa anh đào làm quốc ca, có người trả lời giữ nhạc của bài Kimigayo nhưng viết lời mới. Nói chung, 46% ủng hộ dự luật.

Kết quả biểu quyết

Ngày 22 tháng 7 năm 1999, Chúng nghị viện thông qua dự luật, 403 phiếu tán thành 86 phiếu không tán thành. Ngày 9 tháng 8, Tham nghị viện thông qua dự luật, 166 phiếu tán thành 71 phiếu không tán thành. Ngày 13 tháng 9, luật được công bố.

|

|}

Phản ứng

Trong nước

Thủ tướng Obuchi cảm thấy việc thông qua luật là bước đi lớn cho Nhật Bản "tiến vào thế kỷ 21". Chủ tịch của một công đoàn giáo viên tán thành luật, cho rằng nó sẽ khắc sâu sự tôn trọng vào lòng người Nhật mà giảm bớt các sự việc người Nhật chế giễu quốc ca của những nước khác. Nhật hoàng Akihito không có phát biểu bình luận khi được phóng viên hỏi ở buổi họp báo nhân dịp sinh nhật của ông vào ngày 23 tháng 12, nhưng tỏ ý không hài lòng vào năm 2004 rằng yêu cầu giáo viên và học chào cờ hát quốc ca là việc "không mong muốn".

Ngành giáo dục cũng có những phản ứng trái chiều. Sau khi luật được thông qua, Bộ Giáo dục ra quy định rằng "bởi vì quốc kỳ và quốc ca rất quan trọng, vào các buổi lễ khai giảng và tốt nghiệp, các trường phải treo quốc kỳ Nhật Bản và cho học sinh hát bài "Kimigayo" (quốc ca)". Bộ Giáo dục cũng lưu ý rằng "trước bối cảnh quốc tế hóa và nhu cầu nuôi dưỡng lòng yêu nước cùng nhận thức bản sắc dân tộc, cần phải khuyến khích học sinh có thái độ tôn trọng quốc kỳ Nhật Bản và bài Kimigayo để cho chúng nó lớn lên thành công dân Nhật Bản đúng đắn trong xã hội được hội nhập quốc tế".

Người dân Hiroshima phần lớn phản đối luật. Là một trong hai tỉnh chịu hậu quả trực tiếp của Chiến tranh thế giới thứ hai, Hiroshima có ngành giáo dục chịu ảnh hưởng của các nhóm tiến bộ như công đoàn giáo viên. Người dân thấy luật là "sự phiền toái", trái với chính sách giáo dục của tỉnh và không thể giải quyết các vấn đề phát sinh từ thời chiến tranh. Nhưng mà, sau khi luật được công bố thì Bộ Giáo dục ra quy định học sinh phải chào cờ và hát quốc ca trong các buổi lễ khai giảng và tốt nghiệp.

Năm 2003, chính quyền Tokyo ra quy định về việc sử dụng quốc kỳ và quốc ca. Quốc kỳ treo hướng về học sinh trong các buổi lễ. Các trường phải ghi tên những giáo viên không chào cờ hay hát quốc ca. Giáo viên có thể bị khiển trách, buộc phải lấy lớp bồi dưỡng, cắt lương hay đuổi việc. Năm 2004, 243 giáo viên bị kỷ luật, 67 giáo viên bị cảnh cáo do không chịu thi hành chính sách hay cho học sinh không chào cờ hát quốc ca. Sở Giáo dục Tokyo cho biết, hơn 400 người bị phạt kể từ năm 2004.

Một vài giáo viên kiện quy định của Tokyo vi phạm quyền tự do tư tưởng trong Hiến pháp Nhật Bản. Tòa án sơ thẩm Tokyo xử cho bên giáo viên thắng, nhưng tòa án phúc thẩm Tokyo xử rằng quy định không vi phạm Hiến pháp Nhật Bản. Năm 2011, Tòa án tối cao xử chung thẩm rằng yêu cầu giáo viên đứng hát quốc ca không vi phạm Hiến pháp Nhật Bản. Sau phán quyết, Osaka ra quy định yêu cầu giáo viên và những nhân viên trường khác đứng hát quốc trong các buổi lễ trường.