✨Ảnh Hưởng Khổng Giáo Ở Nước Ta

Ảnh Hưởng Khổng Giáo Ở Nước Ta

Phan Khôi (1887-1959) là một trong những tên tuổi lớn của báo chí, văn học và tư tưởng Việt Nam thế kỷ XX. Di sản trứ tác của ông, sau hơn nửa thế kỷ, được phát hiện và khám phá trở lại, dần dần bộc lộ những giá trị đáng kể, không phải những giá trị chỉ còn ý nghĩa lịch sử, mà cả những phương diện giá trị chưa hề bị lịch sử vượt qua.

Người viết những dòng này đã có may mắn can dự việc tìm lại, giới thiệu lại những trứ tác từng bị chìm lấp của tác gia Phan Khôi. Công việc tìm lại toàn bộ những tác phẩm Phan Khôi từng đăng báo, in sách, – hiện vẫn còn chưa hoàn tất. Tuy vậy, thiết nghĩ vẫn cần soạn những sưu tập chuyên đề nhằm giới thiệu lại với công chúng rộng từng phương diện tư tưởng của di sản trứ tác Phan Khôi.

Ở tập sách bạn đọc đang cầm trên tay, tôi chọn ra một số bài viết của Phan Khôi xung quanh một trong những đề tài thường trực của ngòi bút ông: bàn luận về Khổng giáo (tức Nho giáo), vạch ra và phê phán những ảnh hưởng mang tính kìm hãm phát triển của nó đối với cơ cấu xã hội, đời sống tinh thần của con người Việt Nam, từ xa xưa đến thế kỷ XX.  Người ta biết, Phan Khôi sinh ra trong gia đình nhà nho có truyền thống khoa bảng, bản thân Phan Khôi được học hành bài bản trong Nho học, được truyền thụ, đồng thờicũng tự đào luyện, để có kiến văn vững chắc không chỉ về Nho học, Hán học mà còn cả về Trung Hoa học nói chung.

Nhưng một vài sự cố xảy ra ở ngay đoạn đầu con đường tiến thân của nho sinh này – đỗ không đủ mức để được bổ làm quan, lại tham gia hoạt động duy tân cùng các bậc đàn anh đến mức can án “quốc sự” – đã đóng sập cánh cửa khoa mục truyền thống trước mặt nho sinh Phan Khôi, buộc ông phải tìm đường sống khác.

Lớn lên ở thời đại mà luồng sóng Âu hóa từ phương Tây lan tỏa mạnh mẽ sang phương Đông, Phan Khôi đã tìm đọc “tân thư” từ Trung Hoa và Nhật Bản, qua đó nhận chân những ưu việt của văn minh Âu Mỹ, nhận ra rằng con đường thay đổi xã hội Đông Á cổ truyền, trong đó có xã hội Việt Nam của mình, chỉ có thể là canh tân theo văn minh phương Tây. Bởi, như ông thấy rõ, đó chính là giai đoạn phát triển cao hơn, tiến bộ hơn, ưu việt hơn, của xã hội loài người, chứ không phải là sự khác biệt về loại hình xã hội, so với các xã hội vùng Đông Á.

Bản thân Phan Khôi từng là chí sĩ của phong trào Duy tân và vì thế đã từng lâm vòng tù tội. Về sau, Phan Khôi không hoạt động như một chí sĩ nữa mà chuyển mình hoàn toàn sang vai trò một người viết báo, một nhà ngôn luận, một trí giả dân sự, sống hoàn toàn trong thân phận một thường dân, lấy viết văn viết báo là một nghề tự nuôi sống, cũng lại lấy báo chí làm môi trường vận động khai sáng đồng bào mình theo hướng canh tân. Phong cách trí giả dân sự thấm sâu vào tư tưởng và văn phong Phan Khôi; ông từng tự coi mình là “viên tiểu tướng của đạo quân bình dân tư tưởng”; không bao giờ ông sa vào lối viết quan phương hãnh tiến; bao giờ ông cũng viết trong giọng dân dã mặn mòi, đôi khi hơi đậm phong vị phương ngữ Đàng Trong, phương ngữ xứ Quảng.

Một trong những trở ngại lớn lao trên con đường canh tân xứ sở, Phan Khôi nhận ra, chính là di sản Nho giáo mà người xứ mình đã tiếp nhận và áp dụng ngót ngàn năm nay. Vấn đề khắc phục di sản này, theo Phan Khôi, không phải là tìm cách xóa bỏ nó – sự xóa bỏ này, một cách nghịch lý, đã được thực hiện phần lớn bởi chính nền cai trị thực dân của người Pháp – mà chính là nhận ra bản lai diện mục của Khổng giáo, đánh dấu để loại bỏ những nguyên lý và yếu tố đã lỗi thời, giữ lại một số ít yếu tố khả thủ, nhất là những yếu tố có vai trò trong bồi dưỡng giáo dục nhân cách.

Phân tích trạng thái tinh thần của xã hội Việt Nam, Phan Khôi chỉ ra ảnh hưởng rất nặng của ý thức hệ Khổng giáo, từ Trung Hoa truyền vào nước ta thời kỳ bị nội thuộc, trở thành công cụ của chế độ quân chủ chuyên chế ngoại bang, và sau đó, của chế độ quân chủ chuyên chế độc lập, tạo ra con người chức năng, con người công cụ, trói buộc con người vào chế độ quân chủ bằng những quy phạm đạo đức hà khắc. Phan Khôi thấy rõ, “Khổng giáo chỉ dạy cách sống ở đời, chớ không dạy về những sự sau khi chết”, – Khổng giáo là học thuyết về cuộc sống hiện tại. Hệ thống học thuyết Khổng giáo, như Phan Khôi và nhiều học giả đương thời (Trần Trọng Kim, Đào Duy Anh, ) vạch rõ, bao gồm một loạt phạm trù đạo đức, đứng đầu và bao trùm là “nhân”, trong những liên hệ tương quan tương ứng với một loạt phạm trù khác, như “trung”, “thứ”, “kính”, “lễ”, “trí”, “dũng”, “hiếu”, “nghĩa” Đây là những phẩm chất, những đặc tính mà Nho giáo đòi hỏi các môn đồ (nho sĩ) phải học hỏi và tu dưỡng để đạt được; họ phải trở thành “quân tử”, tức là người có được các đức hạnh tôn quý ấy, đặng, có thể làm nên những điều công chính.

Theo Nho giáo, trong một trật tự xã hội dựa trên quân quyền (quyền lực tối thượng thuộc về ngôi vua), công việc chính trị của ông vua thành hay bại chủ yếu do sự dùng người. Mẫu hình người quân tử được Nho giáo đề xuất như những “hiền tài” để vị quân chủ sử dụng vào bộ máy nhà nước, cai trị dân, chủ yếu theo cung cách dạy bảo, nêu gương (đức trị, cũng gọi là nhân trị).

Phan Khôi vạch rõ, Nho giáo đã được thể chế hóa vào cấu trúc chế độ quân chủ. “Trong Khổng giáo không có đặt riêng ra người cầm quyền chủ giáo như Giáo hoàng của đạo Thiên Chúa; mà ông vua tức là người chủ giáo đó, vì ông vua là chức “Quân” mà thêm cả chức “Sư”. Bởi vậy, người trong nước theo Khổng giáo, làm tín đồ Khổng Tử, đã đành, nhưng trong sự theo ấy lại còn phải ở dưới quyền vua nữa.” (“Cái ảnh hưởng của Khổng giáo ở nước ta”, [kỳ 4], Thần chung, S.G., s. 218, ngày 9.10.1929).

Nho học (Khổng học) là nơi đào tạo các môn đồ – các nhà nho – theo mẫu hình người “quân tử”, có trách nhiệm phò tá, trợ giúp vị giáo chủ (= ông vua) cai quản dân chúng ở đất nước mình. Chế độ quân chủ Đông Á (Trung Hoa, Việt Nam) lựa chọn quan chức chủ yếu từ giới nhà nho, thông qua các kỳ thi Nho học. Nho giáo chính là học thuyết biện hộ chế độ quân chủ chuyên chế, là “trường học” đào tạo quan chức cho bộ máy quân chủ chuyên chế. Phan Khôi đã nhận ra đặc điểm vừa khác biệt lại vừa tương đồng của Đông Á thời trung đại dưới các nền chuyên chế Nho giáo so với châu Âu trung đại dưới sự cai trị của nền quân chủ thần quyền theo Thiên Chúa giáo. Vai trò nhà nho trong xã hội theo Nho giáo cũng tương tự vai trò các giáo sĩ trong các nhà nước thần quyền Thiên Chúa giáo trung đại. Bằng hiểu biết và bằng trải nghiệm cá nhân, Phan Khôi khẳng định thuộc tính của nhà nho, sản phẩm của Khổng giáo, là: nhà nho bao giờ cũng tôn thờ, phụng sự chế độ quân chủ!

Sang thời cận hiện đại, khi các xã hội vùng Đông Á (Trung Hoa, Nhật Bản, Việt Nam, ) lâm vào khủng hoảng trước sự bành trướng “toàn cầu hóa” lần thứ nhất do sự phát triển công thương nghiệp tư bản phương Tây gây ra, thì Khổng giáo phải đối đầu với làn sóng “Âu hóa”. Các cuộc vận động “tân văn hóa” ở khu vực này đều nhằm xây dựng tinh thần khoa học và dân chủ, tức là nhằm vượt qua những ảnh hưởng vốn đã thâm căn cố đế của Khổng giáo. Trên đất Việt Nam, các thiết chế xã hội gắn với Nho giáo bị xóa bỏ từng phần, không phải bởi chính người Việt mà là bởi thế lực thực dân từ phương Tây đến. Tuy vậy, việc hóa giải ý thức hệ Nho giáo và những ảnh hưởng sâu rộng của nó trong xã hội người Việt vẫn cần phải do chính người Việt thực hiện. Phan Khôi hình dung sự hóa giải ấy cần phải được tiến hành trên một phổ rộng; về học thuyết, cần biến Nho giáo từ chỗ là những tôn chỉ “thiên kinh địa nghĩa” mà người ta phải tuân thủ, trở thành đối tượng của nghiên cứu, phân tích, phê phán; lịch sử các học phái Nho giáo trong quá trình lịch sử cần được mô tả, nhận diện, đánh giá. Một số nét tinh túy mà Nho giáo tạo nên ở cư dân Việt như đức chính trực, lòng ái quốc, , thì cần giữ lại, kế thừa, vận dụng vào việc giáo dục tu dưỡng nhân cách. Những lề thói phi nhân, kỳ thị giữa người với người trong cộng đồng, do Nho giáo tạo ra hoặc dung dưỡng, thì cần được chỉ ra và tạo dư luận phản kháng, lên án, bài trừ.

Nhìn sâu hơn vào xã hội Việt Nam thời quân chủ, Phan Khôi vạch ra đặc tính của nó chẳng những chỉ là xã hội đẳng cấp, mà còn là một xã hội bất bình đẳng về giới, một xã hội nam quyền, trọng nam khinh nữ, với những quy phạm và định kiến phi nhân, được Nho giáo bênh vực và hợp pháp hóa, ví dụ chuẩn mực chữ “trinh” của Tống nho, hoặc những tập quán về chế độ đại gia đình đã hình thành dưới ảnh hưởng Khổng giáo, theo đó người gia trưởng có quyền áp chế các thành viên là con cháu, người mẹ chồng thường lạm quyền gia trưởng, áp chế nàng dâu, gây ra vô vàn thảm kịch không đáng có.

Không phải ngẫu nhiên khá nhiều bài viết của Phan Khôi trên đề tài này đều gắn với những câu chuyện con người và xã hội cụ thể. Phan Khôi thấy và cũng muốn chỉ cho đồng bào mình thấy rằng, các nguyên lý của Khổng giáo, nhất là của Tống nho, đã chi phối sâu sắc đến tận cơ cấu xã hội và gia đình, tạo ra những sự bất bình đẳng, bất công rất sâu sắc về giới, trong đó, sự kỳ thị và áp chế giới nữ, dành mọi đặc quyền và ưu thế cho giới nam – một đặc tính cố hữu của nềnquân chủ chuyên chế Á Đông mà sự thống trị của người gia trưởng ở quy mô gia đình đã được quan niệm như sự phóng chiếu thu nhỏ vai trò ông hoàng đế ở quy mô quốc gia. Chính cơ cấu này, đặc tính này đã bộc lộ tính chất nô dịch, phi nhân bản, phản xã hội của nó, khi nhân loại bước sang thời hiện đại, nhất là khi người ta có dịp so sánh hiện trạng con người và xã hội phương Đông với cách thức tổ chức xã hội, với sự bình đẳng giữa các cá nhân, kể cả về giới tính, đã và đang tiến triển ở phương Tây.

Đề tài về vấn đề phụ nữ, vốn chiếm một phần khá trọng yếu trong di sản tư tưởng Phan Khôi, đáng để trình bày trong một sưu tập khác. Tuy vậy, đề tài ấy không tách rời sự khảo sát của ông về vai trò của Khổng giáo ở nước mình. Bởi vậy, tôi chọn vào cuốn tuyển này một số bài Phan Khôi viết có liên quan đến cả hai đề tài.

Sự nhận định về Khổng giáo, ở Phan Khôi, như ta sẽ thấy qua mấy bài viết cuối những năm 1930s, càng với thời gian càng trở nên sâu sắc. Ông đã từng là nhà nho, từng “nằm trong chă” để dư biết trong đó chứa đựng những gì, tuy rất hiếm người trong giới nhà nho có được tầm nhìn tầm nghĩ và sự phản tỉnh mạnh mẽ như ông. Chính ông đã tố cáo thói tật cố chấp, thiếu khoan dung (anti-tolérance) của giới nhà nho trong đời sống, nhất là đời sống văn hóa tư tưởng – trái hẳn giáo điều Nho giáo về “trung thứ”. Chính ông đã rút ra kết luận phổ quát về sự thù địch của nho gia với nguyên lý dân chủ của sự tổ chức và vận hành xã hội, bởi, – như ông đọc ra qua cả hệ thống học thuyết cổ truyền lẫn một vài chứng nghiệm thời sự chính trị quốc tế đương thời, – Nho giáo chính là học thuyết tôn sùng và biện hộ cho chế độ quân chủ chuyên chế; người theo Nho giáo tìm thấy lẽ sống, tìm thấy chỗ đứng của mình chính là trong cơ chế quan liêu quân chủ chuyên chế.

Trong một số bài viết sau năm 1945, Phan Khôi đề cập một số khía cạnh mà trước kia ông mới chỉ lướt qua, ấy là nỗ lực của các nhà nho Việt Nam nhằm vượt qua những giới hạn của các giáo điều Nho giáo, nêu lên hướng xử lý nhân bản cho một số vấn đề xã hội và con người. Khía cạnh tích cực trong tác phẩm và hành trạng những nhà nho là danh nhân Việt Nam như Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu, đã được Phan Khôi luận chứng với sức thuyết phục khá lớn. Các bài Phan Khôi viết liên quan đến Khổng giáo, phần lớn là loại bài nghị luận với khuôn khổ dài ngắn khác nhau. Các bài đưa vào sưu tập này đều giữ nguyên bút danh cụ thể mà Phan Khôi ký dưới mỗi bài khi đưa đăng báo, như: Chương Dân, C.D., Khải Minh, Thông Reo, T.R., Phan Khôi, P.K.

Đây là một sưu tập chuyên đề dành cho bạn đọc rộng rãi, vì vậy, người biên soạn đã lược qua khá nhiều ghi chú chi tiết về tình trạng văn bản các tác phẩm.

Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Hà Nội, tháng Tám năm 2017

Lại Nguyên Ân

Combo sách Đi Vào Thực Tại; Thực Hành Theo Luận Đại Thừa Khởi Tín

Combo sách Đi Vào Thực Tại; Thực Hành Theo Luận Đại Thừa Khởi Tín - Tác giả: Eckhart Tolle, Patrick Mc Donnel & Đương Đạo Nguyễn Thế Đăng - Thời gian xuất bản: T6.2021 *

TỨ DIỆU ĐẾ - NỀN TẢNG NHỮNG LỜI PHẬT DẠY

Đức Đạt-lai Lạt-ma thứ 14 hiện nay là một trong số ít các vị lãnh đạo tinh thần được tôn kính trên toàn thế giới. Không chỉ giới hạn trong phạm vi tôn giáo, sự

Combo Thiền Sư Và Em Bé 5 Tuổi Và Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi ( Tặng kèm sổ tay)

Combo Thiền Sư Và Em Bé 5 Tuổi Và Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi ( Tặng kèm sổ tay) 1. Thiền Sư Và Em Bé 5 Tuổi Trong lòng chúng ta ai cũng

Linh Ứng - Hành Trình Của Kẻ Siêu Vô Thần Đến Thế Giới Tâm Linh

Linh Ứng - Hành Trình Của Kẻ Siêu Vô Thần Đến Thế Giới Tâm Linh Linh Ứng là cuốn sách kể câu chuyện có thật về hành trình của gia đình nhà văn Nguyễn Mạnh

Chỉ Là Nắm Lá Trong Tay

"Trong quyển sách này, bạn sẽ tìm thấy những lời chia sẻ và hướng dẫn hữu ích cho một lối sống tốt lành, một con đường thiền tập với một thái độ buông xả, chánh

Phương Ngoại Khán Hồng Trần

Phương Ngoại Khán Hồng Trần Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm là đã tận dụng lợi thế của một khách phương ngoại, một người ngoài cõi, để từ nhãn quan đạo Phật, nhãn quan của một

Những Đứa Trẻ Nhớ Được Tiền Kiếp

Những Đứa Trẻ Nhớ Được Tiền Kiếp Quyển sách về luân hồi dưới góc nhìn khoa học Bạn có từng tò mò về kiếp trước của mình? “Luân hồi tái sinh - đầu thai

Truth vs Falsehood - Phân biệt thật giả

Truth vs Falsehood - Phân biệt thật giả Cho đến lúc này, nhân loại chẳng khác nào người thủy thủ đi trên đại dương nhưng không có la bàn để phân biệt thật giả. Do

Sách - Trái tim của Bụt - Thái Hà

Tên sách Trái tim của Bụt (bản phổ thông) Tác giả Thích Nhất Hạnh Giá bìa 269.000đ Số trang 596 Trọng lượng 640 grams Nhà xuất bản Thế giới Barcode 8935280915145- 9786047777419 Khổ 15,5 x

Trái Tim Của Bụt

Trái Tim Của Bụt Trái tim của Bụt là những ghi chép tổng hợp những bài giảng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh trong Khóa học Phật Pháp Căn Bản tại Làng Mai, Loubes-Bernac, Pháp.

Siêu Ý Thức - Sức Mạnh Dẫn Lối Thành Công

Siêu Ý Thức - Sức Mạnh Dẫn Lối Thành Công Tối Đa Hóa Kết Quả Và Khả Năng Của Bạn Thông Qua Thiền Định Và Khoa Học Tâm Trí Cuốn sách này chủ yếu dành

HOA KHÔNG NỞ Ở NƠI ĐÃ GIEO HẠT - Jikisai Minami - Đan Linh dịch – Thái Hà - NXB Lao Động

“Phật giáo đúc kết lại rằng, cuộc đời là vất vả, là đau khổ, là bi thương, là buồn tủi. Dẫu có vậy đi chăng nữa thì con người cũng phải ôm trong lòng tất

Coombo Sách Hay Về Tôn Giáo: Sự Sống Bất Tử + Tìm Bình Yên Trong Gia Đình ( Tái Bản ) - (Cẩm Nang Gia Đình / Sách Khám Phá)

Coombo Sách Hay Về Tôn Giáo: Sự Sống Bất Tử + Tìm Bình Yên Trong Gia Đình ( Tái Bản ) - (Cẩm Nang Gia Đình / Sách Khám Phá) Tìm Bình Yên Trong Gia

Combo 2 Cuốn sách: Bụt Là Hình Hài, Bụt Là Tâm Thức + Trái Tim Mặt Trời (Tái Bản)

Bụt Là Hình Hài, Bụt Là Tâm Thức ------------   Bụt Là Hình Hài, Bụt Là Tâm Thức Ngay những trang đầu, nội dung của cuốn sách đã được trình bày một cách súc tích,

Combo 2 cuốn: Từng Bước Nở Hoa Sen và Nhẹ Gánh Ưu Phiền

Từng Bước Nở Hoa Sen Không nhơ cũng không sạch Không bớt cũng không thêm Trí tuệ Ba La Mật Không có pháp nào trên Sống là chuyển hóa không ngừng, tất cả mọi vật

Trồng Một Nụ Cười - Cùng Trẻ Thực Hành Chánh Niệm

Hiện nay, vai trò của chánh niệm trong giáo dục ngày càng được công nhận một cách rộng rãi. Sự thực tập chánh niệm giúp học sinh tăng cường khả năng chú tâm, ý

Hướng Đi Cho Cuộc Đời

Hướng Đi Cho Cuộc Đời Tình yêu là nhân tố duy nhất có thể giải quyết tất cả mọi khó khăn của chúng ta… Đôi khi, trong trạng thái cô độc một mình, nếu bạn

Trí Tuệ Của Sự Từ Bi - The Wisdom Of Compassion - Sự từ bi sẽ dẫn đến sự an lạc

Trí Tuệ Của Sự Từ Bi - The Wisdom Of Compassion ------------ Nghiên cứu mới nhất trong khoa học thần kinh cho thấy rằng khi lòng từ bi có ở trong tâm trí chúng ta,

Trí Tuệ Của Sự Tha Thứ - The Wisdom Of Forgiveness

Trí Tuệ Của Sự Tha Thứ - The Wisdom Of Forgiveness ------------ Trí Tuệ Của Sự Tha Thứ - The Wisdom Of Forgiveness

Combo Sách Tôn Giáo: ​Liễu Phàm Tứ Huấn + Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi

Sách Thái Hà Books - Liễu Phàm Tứ Huấn Là cuốn sách được lưu truyền rộng rãi trong dân gian Trung Quốc từ bao đời nay. Liễu Phàm tiên sinh là bậc học rộng, ngay

Ngày Về - Ghi Lại Những Kỉ Niệm Tại Làng Mai

Ngày Về - Ghi Lại Những Kỉ Niệm Tại Làng Mai Ngày về là những mảnh ký ức về những ngày Thầy Thích Nguyên Tịnh làm thị giả bên Sư Ông Làng Mai (Thiền sư

Combo 3 cuốn: Chọn Một Con Đường + Con Đường Chuyển Hóa + Tĩnh lặng

Chọn Một Con Đường “Chọn một con đường” cuốn sách của Thượng tọa Thích Giác Viên gửi đến quý Phật tử, quý đại chúng nhân ngày Tiếp nối của Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Thượng

Thiền Học Việt Nam

Thiền học là tinh hoa văn hóa ngàn đời của nhân loại vượt ngoài phạm vi tôn giáo.Thiền học giúp con người phát triển trí tuệ ,nâng cao phẩm chất chuyển hóa cảm xúc ,thăng

LINH ỨNG - HÀNH TRÌNH CỦA KẺ SIÊU VÔ THẦN ĐẾN THẾ GIỚI TÂM LINH

Linh Ứng là cuốn sách kể câu chuyện có thật về hành trình của gia đình nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn đi tìm hài cốt liệt sĩ Nguyễn Minh Khôi - người anh trai đã

Trồng Một Nụ Cười: Cùng Trẻ Thực Hành Chánh Niệm - Thích Nhất Hạnh

Trồng Một Nụ Cười - Cùng Trẻ Thực Hành Chánh Niệm (Bìa Mềm) Hiện nay, vai trò của chánh niệm trong giáo dục ngày càng được công nhận một cách rộng rãi. Sự thực tập

Thiền Học Việt Nam (Phụ Nữ)

Thiền Học Việt Nam (Phụ Nữ) Truyền thống lâu đời của người dân Việt Nam mỗi dịp Tết đến xuân về là trân trọng thời khắc chuyển giao giữa Năm cũ – Năm mới, nhà

Trí tuệ của sự tha thứ

TRÍ TUỆ CỦA SỰ THA THỨ Hành trình và cuộc trò chuyện mật thiết với Đạt Lai Lạt Ma Victor Chan, sống ở Vancouver và làm việc tại Viện Nghiên cứu Châu Á của Đại

Sách Osho Tự Tôn - BẢN QUYỀN

Tác giả: Osho Người dịch: Minh Châu THÔNG TIN XUẤT BẢN: Kích thước khổ: 13x20,5 Số Trang: 256 Giá bìa: 169.000 vnđ Mã EAN: 8936066693356 NXB liên kết: NXB Lao Động Sách do Công ty

Sách Người Vô Sự

Người Vô Sự Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Hồng Đức. Công ty phát hành : Phương Nam Book. Tác giả : Thích Nhất Hạnh. Kích thước : 15.5 x 24 cm. Số trang

Sách Vì Sao Phật Giáo Giàu Chân Lý

Vì Sao Phật Giáo Giàu Chân Lý ------------ VÌ SAO PHẬT GIÁO GIÀU CHÂN LÝ? Đạo Phật dưới góc nhìn khoa học và triết học Tự cứu chính mình với Vì sao Phật giáo giàu

Những Lời Giáo Huấn Của Epictetus

Công ty phát hành: Thái Hà Bản dịch của Robin Hard – Lời giới thiệu và ghi chú của Christopher Gill Dịch giả: Công Thành Nhà xuất bản: Công Thương Khổ: 15.5x24cm Số trang: 568

Phương Ngoại Khán Hồng Trần

Phương Ngoại Khán Hồng Trần Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm là đã tận dụng lợi thế của một khách phương ngoại, một người ngoài cõi, để từ nhãn quan đạo Phật, nhãn quan của một

Phương ngoại khán hồng trần - Bản Quyền

Phương ngoại khán hồng trần Tác giả: Hoà thượng Thích Thánh Nghiêm Số trang: 460 trang Nhà xuất bản: Lao Động Năm xuất bản: 2023 [Thaihabooks] Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm là đã tận dụng

Trái Tim Của Bụt (Tái Bản 2023)

Trái Tim Của Bụt Trái tim của Bụt là những ghi chép tổng hợp những bài giảng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh trong Khóa học Phật Pháp Căn Bản tại Làng Mai, Loubes-Bernac, Pháp.

Theo Chân Đạo Sư Liên Hoa Sinh - Tập 1

Quyển sách Theo Chân Đạo Sư: Đức Liên Hoa Sinh Ở Nepal trình bày những kỳ công phi thường ngoài sức tưởng tượng của Đạo Sư Padmasambhava ở Nepal, thuộc vùng đất Hy Mã Lạp

Chuyển Mê Khai Ngộ - Phật Giáo Tây Tạng Cơ Bản

Chuyển Mê Khai Ngộ - Phật Giáo Tây Tạng Cơ Bản Thông qua những chỉ dẫn tận tình và cụ thể hóa các kỹ thuật thiền định và chiêm nghiệm, đức Yongey Mingyur Rinpoche

Chuyển mê khai ngộ – Phật giáo Tây Tạng cơ bản - Bản Quyền

Chuyển mê khai ngộ – Phật giáo Tây Tạng cơ bản Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Yongey Mingyur Rinpoche, Helen Tworkov Số trang: 544 Nhà xuất bản: Lao Động Khổ: 15x23 cm

Phương Ngoại Khán Hồng Trần

Phương Ngoại Khán Hồng Trần [Thaihabooks] Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm là đã tận dụng lợi thế của một khách phương ngoại, một người ngoài cõi, để từ nhãn quan đạo Phật, nhãn quan của

TRÁI TIM CỦA BỤT - Thích Nhất Hạnh – Thái Hà Book (Bìa mềm)

Trái tim của Bụt là những ghi chép tổng hợp những bài giảng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh trong Khóa học Phật Pháp Căn Bản tại Làng Mai, Loubes-Bernac, Pháp. Những bài học đầu

Chia Sẻ Từ Trái Tim: 50 Bài Giảng Nhân Quả Thiết Thực Trong Cuộc Sống - Sa Môn Thích Pháp Hòa (First News)-MK

Tên Nhà Cung Cấp FIRST NEWS Tác giả Sa Môn Thích Pháp Hòa NXB Dân Trí Năm XB 2024 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr) 340 Kích Thước Bao Bì 20.5 x 14.5 x

Combo: Con Đường Chuyển Hoá (Sa Môn Thích Pháp Hoà) + Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi (Thích Nhất Hạnh)

1. Con Đường Chuyển Hóa - Sa Môn Thích Pháp Hòa NỘI DUNG CHÍNH Sau khi quyển sách đầu tiên, Chia sẻ từ trái tim - 50 Bài giảng nhân quả thiết thực trong cuộc

Tâm Thức Học - Ngọn Đèn Soi Sang Tâm Thức

Tâm Thức Học - Ngọn Đèn Soi Sang Tâm Thức Tâm thức học là tài liệu học tập Triết học Phật giáo. Ngoài ra còn phù hợp với những ai muốn tìm hiểu sâu thêm

Combo 2 Cuốn : Buông Bỏ Buồn Buông, Hạnh Phúc Tại Tâm (Tái Bản)

Buông Bỏ Buồn Buông Thế giới vận động và phát triển không ngừng, mang lại cho con người năng suất lao động cao hơn, cuộc sống nhiều tiện nghi hơn. Tuy nhiên, cuộc sống hiện

Combo 02 Quyển Thiền Sư và em bé 5 tuổi & Thiền thật ra không khó

THIỀN THẬT RA KHÔNG KHÓ - TRẦN LUÂN TÍN Tôi tâm đắc với ý "hồn nhiên trước khi biết và hồn nhiên sau khi biết" mà tác giả đã nêu trong sách Thiền thật ra

Muôn Kiếp Nhân Sinh (Many Lives - Many Times) Tập 1

“Muôn kiếp nhân sinh” là tác phẩm do Giáo sư John Vũ - Nguyên Phong viết từ năm 2017 và hoàn tất đầu năm 2020 ghi lại những câu chuyện, trải nghiệm tiền kiếp kỳ

Phương Ngoại Khán Hồng Trần - Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm

Phương Ngoại Khán Hồng Trần Các vấn đề xã hội qua lăng kính Phật giáo Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm là đã tận dụng lợi thế của một khách phương ngoại, một người ngoài cõi,

SIÊU Ý THỨC - Sức Mạnh Dẫn Lối Thành Công - Tối đa hóa kết quả và khả năng của bạn thông qua Thiền định và Khoa học Tâm trí - Nguyễn Linh, Jon Hodge, Ph.D, Nguyễn Phan Nguyên - (Bìa mềm)

SIÊU Ý THỨC - Sức Mạnh Dẫn Lối Thành Công - Tối đa hóa kết quả và khả năng của bạn thông qua Thiền định và Khoa học Tâm trí - Nguyễn Linh, Jon Hodge,

Combo Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi + An Nhiên Như Nắng (Bộ 2 Cuốn)

Combo Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi + An Nhiên Như Nắng (Bộ 2 Cuốn) Nhiều người trong chúng ta tin rằng cuộc đời của ta bắt đầu từ lúc chào đời và kết

Combo Hỷ Lạc Từ Tâm + Muốn An Được An (Bộ 2 Cuốn)

Combo Hỷ Lạc Từ Tâm + Muốn An Được An (Bộ 2 Cuốn) Ngày chủ nhật và cũng là ngày cuối cùng của tháng 11 năm 2014 tôi nhận được bản thảo cuốn sách Muốn an

Sách Làng Mai Nhìn Núi Thứu (Tái bản năm 2021)

Làng Mai Nhìn Núi Thứu (Tái bản năm 2021) Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Hồng Đức. Công ty phát hành : Phương Nam Book. Tác giả : Nguyễn Lang (Thích Nhất Hạnh). Kích

Làng Mai Nhìn Núi Thứu (Tái Bản 2021)

Làng Mai Nhìn Núi Thứu (Tái Bản 2021)

Combo Sách Hay Về Cuộc Sống Của Thầy Thích Nhất Hạnh: Con Đường Chuyển Hóa - Kinh Bốn Lĩnh Vực Quán Niệm (Tái Bản) + Đạo Phật Của Tuổi Trẻ/ Tặng kèm Bookmark Happy Life

Combo sách hay về cách sống, rất nhẹ nhàng, an nhiên qua đó chúng ta sẽ có những cái nhìn mới về hạnh phúc, về Đạo Phật từ đó giúp cuộc sống tươi đẹp hơn.

Combo 2 cuốn sách: Thiền Chữa Lành Thân Và Tâm + Những Tù Nhân Của Địa Lý

Combo 2 cuốn sách: Thiền Chữa Lành Thân Và Tâm + Những Tù Nhân Của Địa Lý 1.Thiền Chữa Lành Thân Và Tâm Chắc hẳn trong chúng ta ai cũng có những phút giây trong

Hành Trình Thức Tỉnh

Hành Trình Thức Tỉnh Đối diện với thăng trầm của cuộc đời, trải qua cả thất bại lẫn danh vọng trong sự nghiệp và các mối quan hệ, nhưng Thành Toàn vẫn đau đáu trong

Combo 2Q Sách Tôn Giáo Tâm Linh : Hạnh Phúc Cầm Tay - Thiền Sư Thích Nhất Hạnh + Tiếng Chuông Pháp Cổ

1. Hạnh Phúc Cầm Tay - Thiền Sư Thích Nhất Hạnh Cuộc sống quanh ta đầy màu nhiệm, chánh niệm là trái tim của thiền tập, là nguồn năng lượng xuyên suốt không thể thay

Sách Thần Số Học Trong Tình Yêu - 1980Books - BẢN QUYỀN

TÁC GIẢ: Glynis McCants Dịch giả: Tử Uyển Linh THÔNG TIN XUẤT BẢN: Giá bìa: 195.000 Kích thước: 13x20.5 Số trang: 444 Mã EAN: 8936066695121 NXB liên kết: NXB THANH NIÊN Sách do Công ty

Kinh tế học Phật giáo – Công việc, tiền bạc và tiêu dùng theo con đường Phật giáo

“Trong cuốn sách này của mình, Kai đã cho chúng ta thấy cách mà việc thực hành dừng lại và nhìn sâu có thể trở thành một công cụ mạnh mẽ để ta có thể

Veda Upanishad - Những Bộ Kinh Triết Lý Tôn Giáo Cổ Ấn Độ - ST

Veda Upanishad - Những Bộ Kinh Triết Lý Tôn Giáo Cổ Ấn Độ Nền văn minh Ấn Độ là một trong những nền văn minh rực rỡ ở phương Đông cổ đại, đã để lại

Tôn Giáo Học Và Khảo Cổ Học Tôn Giáo Ở Việt Nam

Tôn Giáo Học Và Khảo Cổ Học Tôn Giáo Ở Việt Nam Cuốn sách mà quý vị đang cầm trên tay là tập hợp một số công trình tiêu biểu của Tiến sĩ Nguyễn Quốc

Combo Đi Chùa Lễ Phật (Bìa Mềm)+Khoa Cúng Thông Dụng

Đi chùa lễ phật, cuốn sách được biên soạn nhằm giúp bạn đọc tìm hiểu đạo Phật dân gian ở nước ta, biết cách bài trí các tượng thờ, ban thờ trong một ngôi chùa,

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 Trang cuối